Źródła
Misja UW: https://www.uw.edu.pl/uniwersytet/misja-strategia-rozwoj/misja-uw/
Strategia rozwoju uczelni:
https://www.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/01/Strategia-UW-z-17-grudnia-2008r.pdf
https://www.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/01/Strategia-%C5%9Brednioterminowa.pdf
Krajowa Strategia umiędzynarodowienia: https://kwalifikacje.gov.pl/images/zsu.pdf
Potrzeba większego umiędzynarodowienia polskich uczelni jest stałym elementem debaty związanej z przemianami demograficznymi polskiego społeczeństwa i rywalizacją o zagraniczną pulę talentów. Propozycje zmian mają na celu zwiększenie umiędzynarodowienia szkół wyższych. Ustanowienie Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej wspiera proces umiędzynarodowienia poprzez rozwój oferty stypendialnej, zachęcanie studentów zagranicznych do studiowania w Polsce i informowanie ich o dostępnych możliwościach, a także promowanie mobilności kadry dydaktycznej i badawczej. Zadaniem agencji jest też podejmowanie działań mających na celu zapobieganie emigracji dobrze wykształconych osób oraz ułatwianie powrotu wybitnych polskich naukowców z zagranicy.
- Proces boloński
Europejski obszar szkolnictwa wyższego (European Higher Education Area (EHEA)) to owoc unikatowej współpracy międzynarodowej w ramach szkolnictwa wyższego oraz wyraz woli politycznej 49 państw o różnych politycznych, kulturalnych i akademickich tradycjach, które w ciągu ostatnich 20 lat kreują przestrzeń opartą na wspólnych zobowiązaniach: reformach strukturalnych oraz narzędziach. Tych 49 państw uzgodniło przyjęcie reform w obszarze szkolnictwa wyższego opartych na wspólnych fundamentalnych wartościach, takich jak swoboda wypowiedzi, autonomia instytucjonalna, niezależne organizacje studentów, swoboda akademicka oraz swoboda przepływu studentów i kadry. Dzięki temu procesowi państwa, instytucje oraz interesariusze europejskiego obszaru reformują swoje systemy edukacji tak, aby były one bardziej kompatybilne, jednocześnie wzmacniając mechanizmy zapewniania jakości. Dla wszystkich tych państw głównym celem działania jest zintensyfikowanie mobilności studentów i kadry i ułatwianie zatrudnialności. Na oficjalnej stronie EHEA znaleźć można zarówno ogólne informacje o procesie, jak i bardziej szczegółowe, dotyczące jego przejawów, narzędzi i efektów.
- Europejska strategia w zakresie szkolnictwa wyższego
Celem europejskiej strategii w zakresie szkolnictwa wyższego jest wspieranie uniwersytetów w procesie adaptacji do zmieniających się warunków, umożliwienie rozwoju i wspieranie realizacji europejskiego planu odbudowy. Jest to wezwanie skierowane do państw członkowskich oraz instytucji edukacyjnych w Europie do wspólnych działań, do wdrożenia prawdziwie europejskiego wymiaru w sektorze szkolnictwa wyższego, opartego na wspólnych wartościach. W strategii przyjęto, iż doskonałość i włączenie są cechami wyróżniającymi europejskie szkolnictwo wyższe, charakteryzującymi nasz europejski sposób życia, tym co odróżnia europejskie szkolnictwo wyższe od systemów w innych częściach świata.
Strategia opiera się na pierwszych rezultatach inicjatywy uniwersytetów europejskich (European Universities Initiative). Inicjatywa ta jest przykładem ożywionej ponadnarodowej współpracy opartej na wspólnej długofalowej wizji uniwersytetów. 41 sojuszy europejskich uniwersytetów (European Universities Alliances) stanowi katalizator dla uruchomienia nowych instrumentów i ram prawnych i może stać się inspiracją do działania dla szerokiego środowiska akademickiego w całej Europie.
Do połowy 2024 roku Komisja proponuje skupić się na realizacji czterech kluczowych celów:
-
- Wzmocnienie wymiaru europejskiego w dydaktyce i badaniach.
Wdrożenie szeregu inicjatyw flagowych, które dla współpracy międzynarodowej będą tym, czym do tej pory był program Erasmus+ dla mobilności studenckiej oraz program Horyzont Europa dla doskonałych badań, będzie to dobitny wyraz europejskiego podejścia. Wraz z rosnącą odpowiedzialnością uczelni za budowanie odporności europejskiej uczelnie potrzebują odpowiedniego wsparcia finansowego. - Wspieranie uniwersytetów jako latarni morskich europejskiego stylu życia.
Szkolnictwo wyższe i badania w Europie wspierają europejski styl życia poprzez ogniskowanie się na trzech obszarach:
– jakość i znaczenie umiejętności wytrzymujących próbę czasu
– różnorodność i włączenie
– praktyki demokratyczne, prawa podstawowe i wartości akademickie oraz swoboda badań naukowych. Należy promować elastyczne ścieżki kariery akademickiej, doceniać dydaktykę, badania, kompetencje w zakresie przedsiębiorczości i przywództwa. - Upodmiotowienie uniwersytetów jako czynników zmiany w zielonej i cyfrowej transformacji.
Należy wspierać pełne zaangażowanie uniwersytetów w działania na rzecz zielonej i cyfrowej transformacji. Unia Europejska tylko wtedy sprosta wyzwaniom związanym z wyposażeniem młodych ludzi oraz osoby uczące się przez całe życie w umiejętności cyfrowe oraz te przydatne w dziele zielonej transformacji poprzez wdrożenie innowacji technologicznych i społecznych, gdy sektor szkolnictwa wyższego się do tego przyczyni. - Wzmocnienie uniwersytetów jako siły napędowej dla przywództwa i globalnego znaczenia Unii Europejskiej.
Poprzez głębszą współpracę międzynarodową w Europie i poza nią należy wspierać uniwersytety w tym, aby wykazywały otwarcie na zewnątrz i były bardziej konkurencyjne na scenie globalnej oraz przyczyniały się do wzmacniania systemów szkolnictwa wyższego w krajach partnerskich, zgodnie z wartościami europejskimi. To powinno się przełożyć nie tylko na wzmocnienie atrakcyjności Europy jako miejsca docelowego dla odbywania studiów, ale także atrakcyjnego globalnego partnera współpracy w edukacji, badaniach i innowacjach.
- Wzmocnienie wymiaru europejskiego w dydaktyce i badaniach.
- European Universities Initiative (EUI)
Inicjatywa uniwersytetów europejskich (European Universities Initiative (EUI)) jest uważana za flagowy program Komisji Europejskiej w zakresie szkolnictwa wyższego. Jej celem jest powołanie do życia w sposób oddolny sieci uczelni, których misją będzie umożliwienie studentom uzyskanie dyplomu po ukończeniu studiów oferowanych wspólnie przez kilka uniwersytetów europejskich oraz przyczynienie się do wzrostu konkurencyjności międzynarodowej uniwersytetów europejskich poprzez wzmocnienie współpracy w zakresie dydaktyki i badań.
Dotychczas powstało 41 europejskich uniwersytetów – sojuszy uniwersytetów, w których uczestniczy 284 instytucji szkolnictwa wyższego z 32 krajów Europy. W związku ze sposobem finansowania tego przedsięwzięcia – poprzez program mobilności Erasmus+, jak również program badawczy Horizon – instytucje uczestniczące muszą także brać udział w programie Erasmus+. Ta formuła została zmieniona w ostatnim, ogłoszonym w listopadzie 2021, konkursie na sojusze uniwersytetów europejskich, który został otwarty także dla instytucji szkolnictwa wyższego, ulokowanych w każdym z 49 państw europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego. Jednakże należy pamiętać, że instytucje spoza Unii Europejskiej nie będą mogły korzystać z finansowania.
- Znaczenie mobilności fizycznej
Mobilność fizyczna zajmuje istotne miejsce w wydawanych dokumentach. W niektórych z nich (wydanych przez European Students/Union (ESU)) podnosi się argument, iż mobilność wirtualna nie jest w stanie należycie zastąpić mobilności fizycznej. Z puntu widzenia równościowego może się zdarzyć, iż studenci ze środowisk defaworyzowanych będą zmuszeni do korzystania z programów mobilności wirtualnej. W związku z epidemią COVID-19 ton i treść wypowiedzi znacząco się zmieniła. Zarówno o uczeniu się hybrydowym, jak i mobilności wirtualnej mówi się i pisze w bardziej pozytywnych kategoriach. Niemniej jednak mobilność fizyczna pozostaje ważnym celem postrzeganym jako kontrastujący z potrzebą zachowania trwałości i zrównoważenia, wyrażaną w wielu dokumentach różnego autorstwa.
- Dyplom europejski – European degree
Centralnym elementem europejskiej strategii dla uniwersytetów European Strategy for Universities oraz zaleceń w sprawie wznoszenia mostów służących efektywnej współpracy w ramach europejskiego szkolnictwa wyższego recommendations for “building bridges for effective European higher education cooperation”, zaproponowanych przez Komisje Europejską, jest inicjatywa uniwersytetów europejskich oraz ustanowienie wspólnych europejskich dyplomów.
Celem europejskiej strategii w zakresie szkolnictwa wyższego jest wspieranie uniwersytetów w procesie adaptacji do zmieniających się warunków, umożliwienie rozwoju i wspieranie realizacji europejskiego planu odbudowy. Jest to wezwanie skierowane do państw członkowskich oraz instytucji edukacyjnych w Europie do wspólnych działań, do wdrożenia prawdziwie europejskiego wymiaru w sektorze szkolnictwa wyższego, opartego na wspólnych wartościach. W strategii przyjęto, iż doskonałość i włączenie są cechami wyróżniającymi europejskie szkolnictwo wyższe, charakteryzującymi nasz europejski sposób życia, tym co odróżnia europejskie szkolnictwo wyższe od systemów w innych częściach świata.
Strategia opiera się na pierwszych rezultatach inicjatywy uniwersytetów europejskich (European Universities Initiative). Inicjatywa ta jest przykładem ożywionej ponadnarodowej współpracy opartej na wspólnej długofalowej wizji uniwersytetów. 41 sojuszy europejskich uniwersytetów (European Universities Alliances) stanowi katalizator dla uruchomienia nowych instrumentów i ram prawnych i może stać się inspiracją do działania dla szerokiego środowiska akademickiego w całej Europie.