Proces Boloński

Proces boloński, zapoczątkowany podpisaniem Deklaracji Bolońskiej w 1999 roku (Plik PDF_pl; Plik PDF_en) ma zapewnić spójność systemów szkolnictwa wyższego w krajach europejskich. W realizacji tego celu uczestniczy obecnie 48 państw europejskich (członków Rady Europy – sygnatariuszy Europejskiej Konwencji Kulturalnej), Komisja Europejska oraz członkowie doradczy: Rada Europy, UNESCO-CEPES, EUA, ESU, EURASHE, ENQA, Education International i Business Europe.

W ramach procesu został ustanowiony europejski obszar szkolnictwa wyższego (European Higher Education Area), którego celem jest:

• zagwarantowanie powszechnego dostępu do wysokiej jakości kształcenia na poziomie wyższym oraz przygotowanie do uczenia się przez całe życie,
• zapewnienie studentom i pracownikom uczelni większej mobilności,
• zwiększenie atrakcyjności i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego.

Powołując do życia europejski obszar szkolnictwa wyższego kraje uczestniczące uzgodniły:

• wprowadzenie trzystopniowego systemu szkolnictwa wyższego (studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie),
• wzajemne uznawanie zdobytych kwalifikacji i odbytych na innych (w tym zagranicznych) uczelniach okresów nauki,
• wdrożenie systemu zapewniającego jakość uczenia się i nauczania.

W ramach procesu bolońskiego państwa europejskie rozpoczęły reformę polityki szkolnictwa wyższego. Prowadzona jest ona w duchu budowania wzajemnego zaufania, bez którego trudno mówić o powodzeniu mobilności edukacyjnej, międzynarodowej współpracy akademickiej oraz wzajemnego uznawania okresów nauki i kwalifikacji.

Proces boloński stanowi również platformę umożliwiającą dialog z państwami sąsiadującymi na temat reform szkolnictwa wyższego oraz kwestii związanych ze wspólnymi zasadami akademickimi (autonomia uniwersytetów, aktywność studentów, udział uczelni w budowie społeczeństwa obywatelskiego). Tym samym proces boloński staje się także narzędziem miękkiej dyplomacji m.in. z krajami Bałkanów Zachodnich (z wyjątkiem Kosowa), z krajami Partnerstwa Wschodniego, z Turcją i Rosją. Współpraca w ramach procesu bolońskiego ma również  umożliwić rozwój społeczeństwa wiedzy oraz większą integrację państw europejskich.