Czym są mikropoświadczenia?
Wedle przyjętej przez Radę Unii Europejskiej definicji https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022H0627(02) mikropoświadczenia oznaczają opis efektów uczenia się, które osoba ucząca się uzyskała przy niewielkim nakładzie uczenia się. Efekty te zostały ocenione na podstawie przejrzystych i jasno określonych kryteriów. Aktywności edukacyjne prowadzące do uzyskania mikropoświadczeń są opracowywane tak, aby osoba ucząca się zdobyła konkretną wiedzę, umiejętności i kompetencje, które odpowiadają na potrzeby społeczne, osobiste i kulturowe lub na potrzeby rynku pracy.
Mikropoświadczenia są własnością osoby uczącej się i mogą być udostępniane i przenoszone. Mogą być samodzielne lub łączone w większe poświadczenia. Stanowią dowody posiadania, zdobywania nowych lub poszerzania określonych umiejętności. Nie tylko tych, które są efektem nauki w szkole, na uczelni czy podczas różnych kursów, lecz także tych, które zdobywamy, np. ucząc się samodzielnie. Pozwalają wyróżnić się z tłumu posiadających taki sam dyplom i podobne doświadczenie zawodowe. Stanowią też doskonałą motywację do nieustannego rozwoju.
Mikropoświadczenia są wydawane przez szkoły, uczelnie wyższe, organizacje pozarządowe, renomowane instytucje oraz firmy na podstawie przejrzystych kryteriów.
Ogólne wytyczne dotyczące mikropoświadczeń, https://www.gov.pl/web/nauka/wytyczne-w-zakresie-stosowania-mikroposwiadczen-w-instytucjach-szkolnictwa-wyzszego-i-nauki, wydane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, mają na celu wypracowywanie standardów dla mikropoświadczeń, ułatwienie ich wykorzystywania w celach prowadzenia kształcenia, wspierania samodzielnego uczenia się i potwierdzania efektów uczenia się. Z dokumentu jasno wynika, że przepisy obecnie obowiązującej Ustawy o nauce i szkolnictwie wyższym nie stanowią przeszkody w tworzeniu kursów prowadzących do wydania mikropoświadczeń zgodnych ze standardami europejskimi.
Na Uniwersytecie Warszawskim podjęto działania zmierzające do opracowania zasad funkcjonowania mikropoświadczeń, w tym sformułowania rekomendacji dotyczących ich wdrożenia, określenia stosownych procedur oraz założeń metodyczno-systemowych dla certyfikowania krótkich form dydaktycznych jako narzędzia elastycznych ścieżek kształcenia w procesie uczenia się przez całe życie (LLL).
W celu zbadania potrzeb edukacyjnych potencjalnych uczestników kursów, kończących się wydaniem zgodnego ze standardami europejskimi mikropoświadczenia, zostały opracowane i upowszechnione ankiety skierowane do:
- interesariuszy z otoczenia społeczno-gospodarczego Uniwersytetu Warszawskiego https://docs.google.com/forms/d/1zKvy1FYt8Uu6_fN8RtQrKF3T75Kaz0lJmwulaF5QrgE/
- kierowników Jednostek Dydaktycznych UW https://docs.google.com/forms/d/1Lu14jTKWb8IC6lWAASnJCPXgnrPrUqFFyv_ooGmLte4/edit
- studentek i studentów UW https://docs.google.com/forms/d/1Lu14jTKWb8IC6lWAASnJCPXgnrPrUqFFyv_ooGmLte4/edit
Rada Unii Europejskiej wydała również zalecenie w sprawie indywidualnych rachunków szkoleniowych https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32022H0627(03), którego celem jest wspieranie inicjatyw państw członkowskich zmierzającym do umożliwienia większej liczbie osób dorosłych w wieku produkcyjnym udziału w szkoleniach aktualizujących i doskonalących kompetencje, jednocześnie zmniejszających lukę kwalifikacyjną na rynku pracy. Zalecenie ma się przyczynić do realizacji celu Unii Europejskiej, jakim jest propagowanie społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności, z myślą o zapewnieniu pełnego zatrudnienia i postępu społecznego. W szczególności ma ono na celu wspieranie wszystkich osób dorosłych w wielu produkcyjnym w dostępie do szkoleń, także na potrzeby zmiany sytuacji zawodowej, niezależnie od ich statusu na rynku pracy lub statusu zatrudnienia, jak również zwiększanie zachęt i motywacji poszczególnych osób do korzystania ze szkoleń.
Aby osiągnąć powyższe cele państwa członkowskie powinny rozważyć, jako możliwy sposób pozwalający osobom na uczestnictwo w szkoleniach, utworzenie indywidualnych rachunków szkoleniowych oraz systemu poradnictwa wspomagającego skuteczne korzystanie ze szkoleń. Indywidualny rachunek szkoleniowy będzie narzędziem realizacji indywidualnych uprawnień do szkoleń. To umożliwi gromadzenie i zachowanie w określonym czasie uprawnień do skorzystania z dowolnego kwalifikującego się szkolenia oraz pozwoli na skorzystanie z poradnictwa i walidacji, które dana osoba uzna za najbardziej użyteczne w wybranym dla siebie momencie, zgodnie z przepisami krajowymi, bez względu na źródło finansowania.
Odpowiednie finansowanie jest kluczowym elementem udanych systemów indywidualnych rachunków szkoleniowych. Krajowy system indywidualnych rachunków szkoleniowych mógłby pomóc w podziale kosztów pomiędzy różne źródła finansowania, takie jak organy publiczne, pracodawcy i fundusze zarządzane przez partnerów społecznych, poprzez umożliwienie zasilania indywidualnego rachunku szkoleniowego z różnych źródeł finansowania.
Tworzenie indywidualnych rachunków szkoleniowych i ram wspomagających może być wspierane z funduszy Unii, wspomagających systemy uczenia się osób dorosłych, takich jak Europejski Fundusz Społeczny Plus, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Fundusz na Rzecz Sprawiedliwej Transformacji, a także, w stosownych przypadkach, Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w ramach Next Generation EU, a także za pośrednictwem Instrumentu Wsparcia Technicznego.